همایش مدیریت جمعیت کیفری؛ نظریه و رویه
کیفر مجرمان از ابزارهای قدیمی و در عین حال رایج کنترل اجتماعی و تأمین امنیت اجتماعی است. این ابزار در طول تاریخ، تحولات زیادی را از سر گذارنده و اَشکال و روشهای متعددی به خود گرفته است. صرف نظر از اینکه مجازات چه توجیهی داشته و چگونه به اجراء گذاشته شود، تحمیل و اجرای آن، همواره در کنار سود و کارکردهای مطلوب احتمالی، هزینههایی نیز برای جامعه و محیط پیرامونی آن به بار میآورد. هزینههای مالی و غیرمالی زندان، هزینههای جانبی سلب حیات و ... از جملة این هزینهها هستند. از این رو، امروزه سیاستگذاران جنایی به هنگام استفاده از ابزار کیفری، به هزینهها و فواید حاصل از این ابزار توجه ویژه داشته و از مجازات «به عنوان آخرین حربة» کنترل اجتماعی استفاده میکنند. هدف این است که هزینههای مادی و معنویِ کیفر برای بزهکار، بزهدیده، نظام عدالت کیفری و در نهایت، جامعه، به کمترین میزان خود کاسته شده و سودهای ناشی از آن به بیشترین اندازة خود افزایش یابد. از این منظر، مدیریت منابع کیفری و استفادة هوشمندانه از کیفر، در زمان تدوین و اجرای سیاستهای جناییِ تقنینی، قضایی و اجرایی، مسئلة مهمی است که نباید از آن غفلت شود. زیرا، سیاستهای تقنینی، قضایی و اجرایی کشور تأثیر انکارناپذیری بر افزایش یا کاهش نرخ جمعیت کیفری دارد. ازدحام جمعیت زندانهای ایران در سالهای اخیر نیز به روشنی بیانگر همین موضوع است. افزایش روزافزون جمعیت کیفری، بهویژه جمعیت زندانها و هزینهها و پیامدهای فردی و اجتماعی زیانبارِ ناشی از آن سبب شده است تا سیاستگذاران تقنینی، قضایی و اجرایی کشور درصدد چارهجویی برای برونرفت از این بحران کیفری برآیند؛ بحرانی که همچنان ادامه دارد. همایش «مدیریت جمعیت کیفری؛ نظریه و رویه» در پی آن است تا این چارهجوییها را در پرتو آخرین دستاوردهای علمی و تجربی مورد ارزیابی و بررسی قرار دهد.